Van 19 mei tot 26 februari 2023 loopt in het Nationaal Museum van de Speelkaart de opvallende expo 'Onderhuids'.
De tentoonstelling presenteert personen met een tattoo geïnspireerd op speelkaarten in hun hele mens-zijn. Zij werden artistiek geportretteerd door fotograaf Ans Brys, aansluitend tekende schrijver Matthias M.R. Declercq hun fascinerende, achterliggende (levens)verhalen op.
Gedurende de tentoonstelling verhuizen tattoo artist Laura Meeus en enkele collega's hun atelier naar de expozaal, waar ze live aan het werk gaan. Hun aanbod tattoo flashes breiden ze uit met unieke figuren gebaseerd op collectiestukken van het museum.
Oproep speelkaartentattoos
Einde 2021 lanceerde het Speelkaartenmuseum een oproep naar mensen met speelkaartgerelateerde tattoos om mee te werken aan de expo. Beperkingen waren er niet, de tattoo mocht alles uit het heel rijke scala verbeelden: een koning, een joker, een klaverblad, een royal flush ...
'Uit de meer dan honderd reacties selecteerde het team van curatoren vijftien verhalen. Als belangrijkste criteria hanteerden ze de verscheidenheid van de profielen en van de tatoeages, maar vooral ook van de verhalen achter de tattoos', verduidelijkt Astrid Wittebolle, schepen van Cultuur en Musea.
Vereeuwigd voor het leven
De zoektocht leverde prachtige en boeiende portretten op, uit alle windstreken van het land maar ook van over de grens. Matthias M.R. Declercq ging met iedereen in gesprek.
Fotografe Ans Brys ontving hen allemaal in een professionele fotostudio voor een uitgebreide sessie. Volgens Astrid Wittebolle zijn de resultaten verbluffend: 'Ze kruipen onder je huid, in beeld en woord.
Van de symboliek achter Koeken Tien en The Ace of Spades tot een tattoo van een tarotkaart en een koning uit India. Het ene verhaal is erg rock-'n-roll dankzij een muziekondernemer die bands als Motörhead begeleidde, een ander is dan weer speels via een fervente kaartenacrobaat of heel aangrijpend als eerbetoon aan een overleden naaste.' Een tattoo draag je je hele leven mee, het verhaal ook.
Liveatelier
De tentoonstelling wordt scenografisch uitgebreid met een heus tattoo-atelier. Elke woensdag en zaterdag gaat een tatoeëerder er live aan het werk. Bezoekers kunnen getuigen zijn van het artistieke proces of er zelf aan deelnemen.
Naast de bestaande tattoo flashes bevat het aanbod ook specifieke ontwerpen die verwijzen naar de rijke museumcollectie. Een afspraak maken kan per mail rechtstreeks bij de betrokken artiest. Een overzicht is binnenkort te vinden op de website van het museum.
Over de kunstenaars
Ans Brys (Turnhout, °1980) is documentairefotograaf en docent fotografie aan Sint Lucas Antwerpen. Haar projecten zijn doordrenkt van ziel en engagement. In haar beelden zoekt ze de schemerzone op, zowel in licht als in betekenis. Brys werkt als zelfstandig freelancer voor NRC Handelsblad en haar werk was onder andere te zien in The New York Times, The Guardian, De Volkskrant, Vrij Nederland, Børsen, De Morgen, De Tijd en De Standaard. In mei 2020 zette ze The Female Gaze op poten. Ze vroeg 58 vrouwelijke fotografen om een beeld te doneren dat ze verkocht voor het goede doel. De opbrengst ging naar organisaties die opkomen voor de rechten van vrouwen.
Matthias M.R. Declercq (°1985) studeerde Politieke & Sociale Wetenschappen aan de Universiteit Gent, belandde op de redactie van De Morgen en ontdekte al schrijvend een voorliefde voor taal en verhaal, wat uitmondde in twee non-fictieboeken: De val (die leidde tot een zesdelige documentaire, vorig jaar te zien op Canvas) en De ontdekking van Urk. In de aanloop naar de expo Onderhuids deed hij onderzoek naar het fenomeen 'tatoeages en speelkaarten'. Hij verdiepte zich in gespecialiseerde literatuur en bestaande academische studies. Onder meer het boek Optocht der Tattoos van Henri Beunders en Russian Criminal Tattoos and Playing Cards van Arkady Bronnikov dienden hem als leidraad.
Tattoo artist en grafisch kunstenaar Laura Meeus (°1995) was eerder al betrokken bij het Speelkaartenmuseum als leerling in het Meester-Leerlingtraject rond lithografie. Ze studeerde grafiek aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Gent en heeft een enorme interesse in druktechnieken. Laura runt haar eigen tattoo-atelier. Ze onderzocht de collectie speelkaarten en kunstvoorwerpen van het Speelkaartenmuseum om, samen met andere tattoo artists, nieuwe tattoo flashes te kunnen ontwikkelen.
Onderhuids. Over mensen, speelkaarten en tattoos
van 19 mei 2022 tot 26 februari 2023
Nationaal Museum van de Speelkaart, Druivenstraat 18, B-2300 Turnhout
museum.speelkaart@turnhout.be – www.speelkaartenmuseum.be
